HISTORIA
 
     Szczepanowo wyłania się z mroków historii w roku 1331. Z akt procesu warszawskiego z 1339 roku dowiadujemy się, że osiem lat wcześniej, 1 sierpnia 1331 roku oddział krzyżacki pod dowództwem wielkiego marszałka zakonu Dietricha von Altenburga najechał Szczepanowo od strony Żnina. Wracający z Wielkopolski krzyżacy splądrowali i spalili drewniany kościół, kierując się dalej przez Kujawy do Torunia. Na mocy decyzji wspomnianego procesu, który państwo polskie wytoczyło zakonowi, krzyżacy zostali zobowiązani do odbudowania kościoła w Szczepanowie. Przedstawione fakty świadczą, że pierwszy kościół w Szczepanowie mógł już w XIII wieku.
     Szczepanowo było własnością kapituły gnieźnieńskiej, potwierdzoną w roku 1357 przez króla Kazimierza i należało do klucza niestrońskiego tejże kapituły aż do roku 1774. W roku 1345 ówczesny dziekan gnieźnieński Wincenty nadał Szczepanowo do osadzenia na prawie średzkim sołtysowi Witalisowi, synowi Zbyluta.
     Jak podaje ,,Liber beneficiorum” archidiecezji gnieźnieńskiej już w XV wieku istniała w Szczepanowie szkoła parafialna. Budynek szkolny znajdował się pomiędzy kościołem a cmentarzem. W szkole tej uczył minister – odpowiednik współczesnego kościelnego. Istnienie szkoły potwierdzają zapiski z początku XVI wieku. W roku 1837 powstała katolicka szkoła powszechna, której inspektorem był miejscowy proboszcz.
     W skład dóbr biskupich należały też szczepanowskie lasy, które po I rozbiorze przejął zaborca. Majątek kościelny parafii Szczepanowo stanowiło również gospodarstwo rolne tak zwane Probostwo, które służyło na utrzymanie parafii, a które wraz cmentarzem i terenem przykościelnym obejmowało obszar 112 hektarów ziemi. Większość ziemi zostało zabrane parafii przez państwo w czasach komunistycznych w roku 1951.
      Pod względem przynależności kościelnej parafia Szczepanowo należała zawsze do archidiecezji gnieźnieńskiej, do dekanatu żnińskiego. Proboszczowie szczepanowscy pełnili nierzadko urząd dziekana żnińskiego – można powiedzieć, że swego czasu było to niemal regułą (ks. Władysław Jasiński, ks. Michał Rólski, ks. Maksymilian Mrugas). Po reorganizacji z roku 1992 parafia została włączona do nowo utworzonego dekanatu barcińskiego. Dawniej parafia obejmowała bardzo duży obszar, bowiem po upadku dwóch sąsiednich parafii – w Słaboszewie (w roku 1665) i w Kierzkowie (w roku 1685) ich tereny zostały włączone do parafii szczepanowskiej. Należała też do niej znaczna część dzisiejszej parafii Barcin. Miejscowości wchodzące dawniej w skład parafii to: Szczepanowo, Szczepankowo, Wójcin, Kierzkowo, Chomiąża Księża, Annowo, Wiktorowo, Ostrówce, Wolice Górne i Dolne, Krotoszyn, Barcin Rydzek i stacja PKP, Bielawy, Wapienno, Białe Błota, Radłowo, Szeroki Kamień, Mikołajkowo, Karolewo, Stary Dwór, Słaboszewo, Słaboszewko, Mokre, Krzekotowo, Krzekotówko oraz część Zalesia Barcińskiego. Według miejscowej kroniki w czasie budowy obecnego kościoła, a więc w połowie XIX wieku, parafia liczyła 5000 mieszkańców. W roku 1888 liczba zmniejszyła się do 2935 mieszkańców. W roku 1965 mieszkańców było 2259, w 1971 po odłączeniu Bielaw i Wapienna 1606. Obecnie parafia liczy około 1400 osób.
     Pierwsze dwa kościoły w Szczepanowie były drewniane. Obecny kościół murowany, trzeci z kolei, zbudowany został w stylu neoromańskim w roku 1848. Znajdują się w nim trzy zabytkowe ołtarze barokowe z końca XVII wieku, zachowane z poprzedniego kościoła a także krucyfiks z XV wieku, duży krucyfiks na ścianie bocznej z drugiej połowy XVII wieku oraz zabytkowa chrzcielnica, również pochodzące ze starego kościoła. Z późniejszych zabytków należy wymienić: monstrancję z 1833 roku, kielich mszalny z końca XIX wieku oraz organy. W XVIII wieku została zbudowana drewniana dzwonnica, która istnieje do dziś. W niej znajduje się zabytkowy barokowy dzwon z roku 1770, pochodzący z warsztatu ludwisarskiego M. Petersilgego z Torunia. Do parafii należał też filialny kościół w Wójcinie pod wezwaniem Nawiedzenia NMP, który przed rokiem 1523 został wcielony do parafii szczepanowskiej, a który istniał jeszcze w połowie XIX wieku. W nim znajdował się słynący cudami obraz Matki Bożej, przeniesiony później z podupadającego kościoła do Szczepanowa, a później przekazany do kościoła w Kierzkowie po jego odbudowaniu. W latach sześćdziesiątych XIX wieku powstał w Szczepanowie na terenie przykościelnym ogród plebański z alejami drzew i ozdobnych roślin. Projektantem tego założenia był belgijski ogrodnik Camille Jamme, który wcześniej pracował w słynnych parkach Tytusa Działyńskiego w Kórniku oraz Arnolda Skórzewskiego w Lubostroniu, a który osiadł później na terenie parafii szczepanowskiej.
     Zgodnie z ustaleniami soboru trydenckiego, nakładającymi na księży obowiązek prowadzenia ksiąg parafialnych w parafii zaczęto prowadzić rejestry ślubów od roku 1598, chrztów od roku 1612 i zmarłych od roku 1730. Przetrwały one w parafii na pewno do wizytacji biskupiej dnia 9 października 1816 roku. Do dziś jednak zachowały się niestety tylko księgi od początku XIX wieku i to w zdekompletowanych kopiach.
     Pisząc o dziejach parafii szczepanowskiej nie sposób nie wspomnieć o rozkwicie organizacji katolickich na przełomie XIX i XX wieku. Były to czasy wielkiej próby wiary i polskości naszych przodków, którzy nękani kulturkampfem , wszechobecną germanizacją, dwiema wojnami światowymi i szykanami komunizmu wyszli zwycięsko z tych prób dziejowych, ponieważ potrafili się zjednoczyć i wzajemnie wesprzeć w najtrudniejszych chwilach. W roku 1873, z inicjatywy ks. Teofila Sucharskiego, jako jedno z pierwszych w Wielkopolsce powstało Kółko Rolnicze. W parafii szczepanowskiej działały też stowarzyszenia: Sodalicja Matek Chrześcijańskich , Bractwo wstrzemięźliwości, Żywy Różaniec, Straż Świętego Józefa, Bractwo Świętego Bartłomieja, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży (4 listopada 1934 roku wyodrębniło z siebie Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej oraz Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej) oraz Katolickie Stowarzyszenie Robotników Polskich. 13 czerwca 1937 roku powstał Chór Kościelny św. Cecylii.
 
PROBOSZCZOWIE
 
    Chronologiczna listę proboszczów szczepanowskich można odtworzyć dopiero od połowy XVII wieku. Wiadomo, że w XVII wieku świątynia szczepanowska popadła w ruinę (być może w wyniku najazdu szwedzkiego) i że w roku 1655 odbudował ją proboszcz ks. Jan Dyganowski.
     Jego zaś następca ks. Wiesz ufundował w roku 1678 jedną z kaplic kalwarii pakoskiej – Dwór Heroda.
    Od końca XVIII wieku do roku 1810 w parafii duszpasterzował ks. Rajmund Strzeliński, późniejszy benedyktyn i ostatni przeor klasztoru benedyktynów w Mogilnie, do kasaty przez Prusaków w roku 1833.
     Po nim probostwo objął ks. Antoni Czerwiński. Za jego ponad pięćdziesięcioletniej posługi (od roku 1810 do 1861) powstał obecny murowany kościół w stylu neoromańskim. Zmarł 21 listopada 1861.
     Jego następca, przybyły z parafii Brzyskorzystew ks. Teofil Sucharski, był proboszczem od 1 kwietnia 1861 do śmierci 27 maja 1879 . Współzałożyciel kółka rolniczego w Szczepanowie ,jednego z najstarszych w Wielkopolsce .
     Od 1 stycznia 1886 do 13 stycznia 1912 roku proboszczem był przybyły z parafii Żnin ks. Stanisław Dąbrowa Januszewski. Wielki działacz na niwie gospodarczej i społecznej, pasjonat archeologii. Za jego czasów pobudowano dom parafialny wraz z mieszkaniem dla księży wikariuszy.
     Po nim przybył, również ze Żnina ks. Władysław Jasiński, dziekan żniński. Wybitny działacz społeczny, amator myślistwa, organizator Powstania Wielkopolskiego. W II święto Bożego Narodzenia 1918 roku zorganizował przed plebanią w Szczepanowie wiec patriotyczny, w którym uczestniczyło 1600 osób. Poseł do Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu. Zmarł po ciężkiej chorobie 31 maja 1922. pochowany został przy tutejszym kościele .
     Następny z proboszczów – dziekanów żnińskich to ks. Michał Rólski (1862 – 1939). Ten wielki patriota, społecznik i duszpasterz przybył do Szczepanowa w roku 1922 z parafii Góra koło Inowrocławia. W 1925 r. został dziekanem największego w Archidiecezji Gnieźnieńskiej dekanatu żnińskiego. Wcześniej w 1923 r. z jego inicjatywy powstała w Szczepanowie ze składek społecznych czytelnia parafialna zasobna w różne czasopisma urządzona w salce parafialnej. Był inicjatorem powstania i patronalnym opiekunem stowarzyszeń przykościelnych oraz amatorskiego teatru. Amator pszczelarstwa. Aresztowany 19 września 1939 roku przez hitlerowskie wojsko z pomocą miejscowych Niemców. Następnie przesłuchiwany w Inowrocławiu, przewieziony do Mogilna i tu na polach Świerkówca bestialsko rozstrzelany z innymi współwięźniami 21 września. Do końca wierny Bogu i ojczyźnie .
      Przez okres II wojny światowej parafia była nieczynna, kościół zaś zamieniony na magazyn niemiecki.
    Po zawierusze wojennej 1 października 1945 roku objął parafię Szczepanowo ks. Maksymilian Mrugas (1876 – 1957) z Trląga , który został też dziekanem dekanatu żnińskiego. Ten sędziwy już wówczas kapłan odnowił zniszczone wnętrze kościoła i organy. Zapamiętany został jako konsekwentny gorliwy duszpasterz drwiący z komunistycznej powojennej propagandy, typ prawdziwego polskiego sarmaty, znany i szanowany w szerokiej okolicy. We wcześniejszych latach kapłaństwa znakomity organizator i budowniczy kościołów, działacz społeczny i członek wielu organizacji , redaktor ,, Przyjaciela trzeźwości ‘’ czasopisma archidiecezji gnieźnieńskiej i poznańskiej, propagator ruchu abstynenckiego na całą Wielkopolskę. Za jego czasów dniach 14 i 15 czerwca 1950 roku parafię wizytował Ksiądz Prymas Stefan Wyszyński. Były to doniosłe chwile w dziejach parafii. W roku 1953 ks. Mrugas zrezygnował z funkcji dziekana, ponieważ nie pozwalały mu już na to wiek i stan zdrowia. Zmarł 6 listopada 1957 w 54 roku kapłaństwa.
     Parafię przejął po nim ks. Franciszek Nowak (1910 – 1978) przechodząc z parafii Kołdrąb. Były więzień obozu koncentracyjnego w Dachau, ofiara nazistowskich eksperymentów. Po dwudziestoletniej gorliwej posłudze musiał zrezygnować z probostwa w 1977 roku ze względu na pogarszający się stan zdrowia. Zmarł 10 grudnia 1978 i został pochowany na cmentarzu w Szczepanowie .
      Po nim probostwo objął ks. Bernard Jankowski (1931 – 2006). Pochodził z Bydgoszczy a przybył z parafii Ciele. Jego niemal trzydziestoletnia posługa duszpasterska w Szczepanowie to dobry czas dla parafii. Pod bacznym okiem księdza Bernarda wychowały się bowiem dwa pokolenia parafian. Był koneserem muzyki klasycznej, sam grał na skrzypcach i fortepianie. Zgromadził zasobną bibliotekę, był miłośnikiem dobrej literatury. Jego śmierć 9 czerwca 2006 po krótkiej chorobie w czasie złotego jubileuszu kapłaństwa napełniła smutkiem całą parafię. Pochowany został również w Szczepanowie.
      W czerwcu 2006 roku administratorem parafii został ks. Arkadiusz Rosiński, poprzednio wikariusz we Wrześni. 19 marca 2010 powierzono mu urząd proboszcza szczepanowskiego. Na poczet jego zasług należy zaliczyć przede wszystkim remont plebanii, odnowienie bardzo zaniedbanego parku parafialnego, uporządkowanie cmentarza oraz kapitalny remont domu parafialnego.
      Od 14 grudnia 2013 roku do 30 czerwca 2022 roku  proboszczem parafii w Szczepanowie był ks. Hubert Nowak.
     Z dniem 1 lipca 2022 roku proboszczem w parafii św. Bartłomieja Apostoła w Szczepanowie został mianowany ks. Sebastian Kołodziejczyk. Kanoniczne wprowadzenie na urząd proboszcza miało miejsce w niedzielę 24 lipca 2022 roku.
 
WIKARIUSZE
 
Ks. Jan Gwalbert Czujewicz (1882 – 1933), wikariusz w latach 1904 – 1905, późniejszy wielki działacz na niwie patriotyczno-społecznej.
Ks. Piotr Fibak (1880 – 1945) wikariusz w latach 1903 – 1904, również kapłan społecznik, późniejszy dziekan i kanonik, więziony podczas II wojny światowej utracił zdrowie i zmarł tuż po jej zakończeniu.
Ks. Franciszek Guzikowski (1878 – 1930), wikariusz w latach 1906 – 1907.
Ks. Aleksander Nowicki (1878 – 1940) wikariusz w Szczepanowie w latach 1907 – 1910, od 14 lipca 1923 roku został proboszczem w Barcinie. Działacz społeczny szczególnie w bankach ludowych, kapelan Związku Harcerstwa Polskiego, aresztowany 13 listopada 1939 roku przez Niemców, więziony w Szubinie, Gdańsku, obozie koncentracyjnym w Stutthofie oraz w Sachsenhausen, gdzie został zamordowany 23 kwietnia 1940 roku.
Ks. Stanisław Szałkowski, wikariusz w roku 1912, który na krótko administrował parafią po śmierci ks. Januszewskiego.
Ks. Władysław Nowicki (1910 – 1939), wikariusz w drugiej połowie lat trzydziestych. 30 kwietnia 1938 roku został wybrany prezesem chóru kościelnego św. Cecylii w Szczepanowie. Po wybuchu wojny aresztowany wraz z ks. Michałem Rólskim i razem z nim rozstrzelany 21 września 1939 roku na Świerkówcu.
Ks. Eugeniusz Ryszka pochodzący z Damasławka, wikariusz w latach 1957 – 1958. Wspierał w pracy duszpasterskiej księdza dziekana Maksymiliana Mrugasa. Dziś rezydent w parafii Świętej Trójcy w Strzelnie.
Ks. Jerzy Ziętek – wikariusz od 1975 do 1977 roku, w czasach ks. Franciszka Nowaka. Obecnie proboszcz w pobliskim Niestronnie.
 
ORGANIŚCI
 
     W XIX wieku aż do lat trzydziestych XX wieku organistami byli przedstawiciele co najmniej trzech pokoleń rodziny Anyżewskich, w której synowie przejmowali umiejętności muzyczne swych ojców, piastując urząd organisty jeden po drugim. Ostatnim z nich był Józef Anyżewski, który w 1927 roku obchodził jubileusz 60 rocznicy pracy organistowskiej
     Po jego śmierci w latach trzydziestych XX wieku organistą został Edmund Wąsowski – pierwszy prezes i dyrygent chóru kościelnego założonego w 1937 roku.
     Po drugiej wojnie światowej funkcję organistów pełnili Józef Adamczyk, Mieczysław Pantowski i ponad pięćdziesiąt lat Edward Burek.